BİR OTOMOBİLİN DÜNYAYA GELİŞİ

BİR OTOMOBİLİN DÜNYAYA GELİŞİ
Bir otomobilin yaratılması, uzun ve karmaşık bir süreçtir. Plan tahtası üzerindeki ilk çizimlerden son yol de­nemelerine kadar hiç bir şey rastlan­tıya bırakılmaz. Öncelikle karar ve­rilmesi gereken nokta, otomobilin ne tip bir modelde olacağı ve hangi fi­yat dilimi içine gireceğidir. Lüks mü, ekonomik model mi? Aile arabası mı, spor otomobil mi? Büyük silindirli mi, ufak silindirli mi? Bu konuda karar verildikten sonra, üreticiler rekabet ve pazarlama koşullarını hesaba ka­tarlar: Hangi tip arabalar revaçtadır? Yeni bir model için yeterli pazar var mıdır? Otomobil yapımcıları, bu so­rulara cevap bulabilmek için çok bü­yük çaplı araştırmalaja girişirler.
Bir sonraki aşamada bir prototip yapılır ve gerek yolda gerekse yol dı­şında her koşulda denemeye geçi­lir. Prototip, ancak bütün denemeleri başarıyla geçirirse, üreticiler bunu pazara sürmeyi düşünür. Ne var ki, olay bu aşamaya geldiği zaman, bü­yük bir otomobil fabrikası günde bin­den fazla araç üretmeye koyulur.
ELEKTRONİK VE OTOMOBİL
Sürmeyi kolaylaştırmak ve güven-
ligi artırmak için, moder otomobiller­de yaygın olarak elektronikten yarar­lanılır. Bilgisayar tasarımlı otomobil
Büyük bir otomobil fabrikasının araştırma laboratuvarına gidecek olursanız, gözünüze ilk çarpan, oto­mobilin çeşitli parçalarıyla ilgili tek­nik çizimleri gösteren, büyük, yuvar-, lak ekran olacaktır. Teknisyenler, da­ha kolay incelenmesi için, ekranda­ki çizimlerin kağıda aktarılabileceğini söyleyeceklerdir. Peki ama bu resim­leri kim çizmektedir? Bu sorunun ce­vabı, hiç kimse olacaktır, çünkü çi­zimi yapan sanatçı bir bilgisayardır. Mühendisler, bilgisayara gerekli bil-
gileri yüklerler, bilgisayar da hesap­ları ve çizimleri yapar. Dahası, bir di­zi çizgi film aracılığıyla denemeler bi­le yapabilir. Oysa eskiden, bu tür de­nemeler ancak araba bittikten son­ra yapılabilirdi. Birkaç yıl öncesine kadar, bu işlemlerin yapılması çok daha uzun zaman ve çabayı gerek­tiriyordu. Elektronik kullanımı, tasa­rımcıların, yanlışları ilk aşamalarda saptamalarını sağlamakta ve otomo­bilin özelliklerinin geliştirilmesine yardımcı olmaktadır.
Bilgisayarda güvenlik
Soldaki çizim, saatte 50 km hızla giden bir arabanın çarpışma sonu­cunda ön tarafının ne duruma gele-

Tekerlerlerin" ve
iç döşemenin montajı
MONTAJ
Aşağıdaki basitleştirilmiş montaj iş­leminde, panellerin büyük preslerde üretilmesiyle başlayarak, otomobil montajının çeşitli aşamalarını görü­yorsunuz- Montaj işleminin büyük bölümü otomatik olduğu için, işçi emeği ve kol gücü çok azalmaktadır. Ancak, işçiler de, bini aşan günlük üretimin tekdüzeliği ile uğraşmak du­rumundadırlar.


Sotda, bilgisayarların otomobil yapamcdanna yardıma oldukları itijûmtem görülüyor: I I Projenin tasarımı ekrana jmatâurak dikkatle inceleniyor. 2ğ Bir çarpışmanın ekranda tmwkwmiınlması, tasarımcıların dm un noktalarına saplamalarına tmdımcı oluyor.
ceğini gösteren bir bilgisayar çizimi-cfr. Mühendisler, bilgisayara gerek-i bilgileri yüklemişlerdir. Bilgisaya­rın ortaya koyacağı "görüntü"ye ba­karak, mühendisler arabanın diren­cini hesaplayabilecekler ve araba ya­pısının takviye edilip edilemeyeceği­ni araştırabileceklerdir.
Bilgisayarla gezi
Yıllar önce kış sabahları, pek çok sürücünün aksıran tıksıran arabala­rını çalıştırmaya uğraştığını hepiniz görmüşsünüzdür. Teknoloji geliştik­çe, arabalarını ısının çok düşük oldu­ğu zaman bile açık havada bırakmış olsalar bile, kontak anahtarını ilk çe­virişte motoru çalıştıranlar görülme­ye başladı. Bu konuda bir motor tek­nisyeni, size bu arabalarda fazladan bir şey olduğunu söyleyecektir: Bu otomobillerde motoru elektronik ola­rak çalıştıran transistorlu bir cihaz
vardır. Günümüz otomobillerinin iç panelinde (dashboard) sağdaki re­simde görüldüğü gibi ufak bir mer­kezi elektronik panel bulunur.
Otomobilin çeşitli bölümlerinden alınan bilgi bu panelde gösterilir ve sürücü, yakıt tüketimi, hava soğutma sisteminin ısısı, fren balatalarındaki yıpranma, yağ düzeyi, akünün duru­mu vb. bilgileri alır.
Bugünün otomobilinde nispetenaz sayıda gösterge cihazı vardır,çünkü bir yandan bunların maliyetiyüksektir, öte yandan da sürücüle­rin bu göstergeleri verdiği bilgidenyararlanıp yararlanamayacağı kesindeğildir. Bunun yerine, günümüzarabalarında, sürücünün dikkatiniarabanın herhangi bir yerindeki so­runa çekmeye yarayan sinyal ışıkla­rı bulunur. Örneğin, motor çalışırkenateşleme sinyali yanarsa, jeneratörateşleme sisteminin gereksinimleri­ne ayak uyduramıyor demektir. Buda ya vantilatör kayışının koptuğunuya da bir telin bağlantısız kaldığınıgösterir...............................
İngiltere'de sürücülerin ve ön kol­tukta oturanların, kemer bağlama­dan yolculuk yapması yasaya aykı­rıdır.
Citroen GSA 'nın iç paneli. Ortada otomobilin ışıklı çizimi yer alıyor. Çizim üzerinde, çeşitli yerlerdeki arızaları gösteren uyan sinyalleri bulunuyor. Eğer "Durunuz" yazılı sinyal ışığı yanarsa, sürücünün arabayı durdurup motoru kapatması gerekiyor.


Ayrı ayrı parçaların kaynaklanması


Son denemelerinyapılması ' '
1) Taşıtın kabuğu olan çeliklevhalara biçim veren büyükpresler. (Ancak birkaç üretici,plastik gövde üretmektedir.)
2) Şasinin (aşağıda) ve gövdenin(yukarda) ayrı ayrı kaynaklanması.
3) Emay işleminden önce gövdenintamamlanması için değişikbölümlerin birleştirilmesi.
4) Daldırma yöntemiyle emaylama.Bu karmaşık işlemde gövde pastankoruyucu maddeye batırılır,koruyucu cila ve emay, özel iş/emlı
5) Gövde kurutma tünelinden geçetve emay pişer.
6) kontrol cihazlarının, iç alet/erinve elektrikli a/ellerin montajıbaşlar.
7) Araç, konveyör kayısıylamotorunun ve öteki mekanikparçalarının monte edileceğibölüme gönderilir.
8) Mekanik parçalar monte edilir.
9) Tekerlekler ve iç döşemelertakılır.
10) Son testler yapılır.___



DİZEL MOTORUN BAŞARISI
Motorlu araçlarda, yakıt tasarrufu konusundaki başlıca araştırma ala­nı motor olmuştur, Ne de olsa, yakı­tın tüketildiği yer, motordur. Daha birkaç yıl öncesine kadar hemen he­men bütün arabalarda (mühendisle­rin şimdi farkına vardığı gibi) çok faz­la benzin tüketen 8 pistonlu motor kullanılırdı. Son yıllarda ise, bu rolü yeni bir oyuncu üstlenmeye başladı. Aslında bu yeni gelen, bilinmedik bir-şey değildi, ama eskiden sadece kamyon gibi ağır taşıtlarda kullanılır­dı. Tahmin edebileceğiniz gibi, sözü edilen yenilik, dizel motordu. Bu mo­tor, içten patlamalı motorun evrimin­de çok önemli rol oynamış kişilerden biri olan Rudolph Diesel tarafından icat edilmişti. Rudolph Diesel, 1913 yılında Manş'ı geçen bir gemiden dü­şüp kaybolunca, çalışmaları da ya­rıda kaldı. Dizel motorun başarısın­daki sır nedir? Bunun cevabı olduk­ça basit: Dizel motorları mazotla ça­lışır ve mazot da benzinden ucuzdur. Ne var ki, dizel motoru, pistonlu mo­toru kesinlikle yerinden edememiş­tir, çünkü onun da dezavantajları var­dır. Fazla gürültü yapar, egzos du-
manı kokar ve aynı büyüklükteki pis­tonlu motordan daha güçsüzdür. Bu yüzden, bu iki tür motor şimdilik var­lıklarını birarada sürdürüyorlar.
ELEKTRİKLİ OTOMOBİL: UMUT VERİCİ. AMA..
Elektrikli otomobil, çoğu kez, en azından kent içi dolaşımda gelece­ğin otomobili olarak tanımlanıyor. Bu arabaların, hiç kuşkusuz büyük avantajları var: Ekzos dumanlarıyla havayı kirletmiyorlar, gürültü yapmı-
Yukarda, elektrikli Fiat görülüyor. Solda; daha yetkin akümülatörler yapılıncaya kadar elektrikli otomobil fazla yaygın/aşmayacak.
yorlar, yapıları ufak ve kolay kullanı­labilen otomobiller. Ancak, şu ana kadar kimsenin çözümleyemediği te­mel bir sorun var; bu arabalar sade­ce kısa yolculuklar için elverişli. Elek­trikli arabaların akümülatorlerini bir­kaç yüz kilometrede yeniden şarj et­mek gerekiyor. Bu yapılmadığı tak­dirde, araba yerinden kımıldamıyor. Henüz bu arabaları elverişli duruma getirebilecek uygun akürnülatörler yapılamadı, ama incelemeler sürdü­rülüyor...

İLK GERÇEK OTOMOBİL
Aşağıdaki tuhaf, çelimsiz görünüşlü araç, gelmiş geçmiş en gösterişli otomobillerden birisidir. Gerçekte, bu taşıt, iç patlamalı motoru olan ilk otomobildir. Bu otomobilin tasarımı yapılmadan önce, buharlı otomobiller
denenmiş, ama başarı sağlanamamıştır. Bu otomobilin özelliklerine bir göz alalım: Doğum tarihi: 1886 Doğum yeri: Mannheim, Batı Almanya (ilk kez sergilendiği yer) Tasarımcı: Kari Benz
Motor: Tek silindirli, 4 vuruştu
pistonlu
Güç: 2-3 hp
En fazla hız: Saatte 16 kın. (Saatte
10 mil)
özel nitelikleri: I önde 2 arkada
olmak üzere 3 tekerlekli



AĞIR YÜK ARAÇLARI
Kasapta, bakkalda, manavda, fı­rında ve alışveriş ettiğimiz başka dükkânlarda her gün taze mal bula­biliyoruz. Peki ama bu mallar oraya nasıl ulaşıyor? Ya ev aletleri, giysi­ler, oyuncaklar ve her yerde satılan başka mallar nasıl geliyor? Bunlar fabrikalardan dükkanlara nasıl ula­şıyor? Evimize yeni bir eşya getiril­mesini istediğimiz ya da evimizi ta­şıyacağımız zaman kime başvuruyo­ruz? Bütün bu soruların cevabı, ka­rayolu taşımacılığının devi olan ağır yük taşıtlarıdır.
Ağır yük taşıtları iki türdür: Motor­lu kamyon ve mafsallı kamyon. Maf-sallı kamyonun en büyük avantajı, sürücü kabininin treylerden ayrılabil-mesidir. Böylelikle treyler yüklenir veya boşaltılırken, sürücü kabini baş­ka yerlere gidebilmektedir. Bu ağır yük taşıtlarının en büyükleri, 45-50 ton yük taşıyabilmektedir.
Çok ağır oldukları için, bütün ağır yük taşıtlarında etkili bir fren siste­mi zorunludur. Ufak taşıtlarda ener­ji destekli hidrolik fren kullanılabilir. Motor, bir kompresörü çalıştırır. Bu kompresör de bir boşluğa sıkıştırıl-
mış hava yükler. Frene basıldığı za­man valiler açılarak sıkıştırılmış ha­vayı her tekerlek üzerindeki fren böl­mesine boşaltır. Bu bölmelerin ittiği diyafram, fren balatalarını tekerlek si­lindirine sürten bağlantıları hareke­te geçirir.
Bir kamyonun taşıyabileceği ağır­lığı ve en fazla yük sınırını belirleyen çok kapsamlı yasalar vardır. Sürücü­nün günlük çalışma saatleri ya da mola vermeksizin çalışma saati de yasalarla sınırlandırılmıştır.
Mafsallı kamyon
fîftiel sürücü gidebilmesini i genellikle elek tr çalışır vefork , işletilir.

Motorlu