Debreyaj, dönme ekseni aynı olan iki mili bağlayan ya da ayıran mekanizmadır. Sürücüye, krank milini transmisyon miline (şaft) bağlamak veya bundan ayırmak imkânını verir. Otomobili yürütmeden motoru çalıştırmak, hız değiştirmek gibi durumlarda, debreyaja başvurulur. Otomobili sürmeyi yeni yeni öğrenenler, her şeyden önce, debreyajı kullanmayı bilmek zorundadırlar.
Debreyaj mekanizması, şoför yerinin sol tarafında bulunan bir pedalla idare edilir. Sürücü, bu pedala ayağıyla basmak suretiyle, motorun hareketini tekerleklere iletir. Motoru avaraya almak gerektiğinde de, ayağını pedaldan kaldırır.
Bu birbirinin tersi iki işlem, krank milinin üzerine sıralanmış şu üç parça sayesinde gerçekleşir: Her iki yüzü yanmaz ve aşınmaz bir maddeyle kaplıdisk, bu diski sıkıştırmaya yarayan bir kavrama tablası ve krank miline tespit edilmiş volan. Debreyaj pedalına basılınca, kaldıraçlar vasıtasıyla harekete geçen kavrama tablası ve diski, yivli bir göbek, üzerinde kayar; kavrama tablası açılır ve disk, volandan ayrılır. Bunun sonucu olarak, motor, volanı çeviremez. Motor çalıştırılır çalıştırılmaz, volan hızla dönmeye başlayacağından, motor ile debreyaj diski arasındaki bağlantının sertçe kurulmaması gerekir. Bu bakımdan, ayağı debreyaj pedalından âni olarak değil, yavaş yavaş kaldırmak yerinde olur.
Her vites değiştirişte, debreyaj yapmak zorunludur. Otomatik debreyaj, sürücüyü bu zahmetten kurtarır. Bu aygıt, elektromagnetizma ile çalışır. Motor mili üzerinde, volana bağlı, sağlam madenden yapılmış bir armatür vardır. Armatür. elektromıknatıslı bir döner tabla ile donatılmıştır. Armatür ile döner tabla arasında bulunan debreyaj diski, elektromıknatıstan akım geçmediği zaman serbestçe döner. Çünkü döner tablayı yaylar geriye çekerler. Buna karşılık elektromıknatıstan akım geçince, döner tabla armatura yaklaşır ve disk de debreyajı sağlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder