sonar
Sonar, ses-ötesi dalgalardan yararlanarak, denizin içindeki cisimlerin yerini bulmayı sağlayan aygıttır. Yâni sonar, bir çeşit deniz radarıdır. 0 da radar gibi dalgalar yayar ve bunların yankılarını alır. Aralarındaki başlıca fark, radarın elektro- manyetik dalgalar yaymasına karşılık, sonarın yüksek frekanslı, ses-ötesi dalgalar yaymasıdır. (Elektro-manyetik dalgalar su içinde yayılmazlar. Alçak frekanslı, işitilebilir ses dalgaları da, su tarafından çabucak sönümlenecekleri için, sonarda kullanılmaya elverişli değildirler). Sonarın özel bir projektörle yaydığı ses-ötesi dalgalar, bir engele rastlayınca, bu engelden yansırlar. Böylece hem engelin varlığını, hem de uzaklığını bildirirler. Dalgaların gidiş-dönüş süresinden, engelin ne kadar uzakta olduğu anlaşılır. Ancak, engelin ne olduğunu anlamak ve onu bir balık sürüsüyle ya da balinayla karıştırmamak için. birçok ince hesaplar yapmak ve bu arada hid-rojon denilen, son derece hassas su-altı mikrofonlarından yararlanmak gerekir. Askeri gemilerde iki çeşit sonar kullanılır. Bunlardannöbet sonarı, denizin içindeki her türlü anormal sesi haber verir. Hücum sonarı ise. vurulacak hedefin yerini kesinlikle bildirir. Tabiatta, yunus balıkları da. sonar gibi çalışan işitme organlarının yaydıkları dalgaların yankılarıyla yollarını seçerler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder