periskop
Periskop denince, aklınıza, denizaltı gemilerinde suyun üstüne çıkarılarak dışarıyı gözlemeye yarayan aygıt gelmektedir. Oysa daha Birinci Dünya Savaşı'nda, siper periskopları çok kullanılmıştır. Bunlar, her iki ucuna, birbirine 45 derece eğiklikle birer ayna yerleştirilmiş olan basit borulardı. Askerler bu âletlerle, siperden çıkmaksızın ve düşmana görünmeden, çevrelerini gözleycbiliyorlardı. Ancak bu periskopların sağladıkları görüş alanı azdı. Birinci Dünya Savaşı'ndan bir süre sonra, daha geniş bir görüş alanı olan periskoplar yapılmıştır. Fransız'ların Maginot Hattı'nda kullandıkları bu periskoplardır. Deniz periskobu ilk olarak Fransa'da, Gustav - Zede denizaltı gemisinde kullanılmıştır. Bugün en gelişmiş periskoplar, denizaltı gemilerinde kullanılmaktadır. Bu periskoplarda, biri büyük öbürü küçük olmak üzere, uç uca ekli iki madenî tüp yer alır. Büyük tüpün çapı 150 mm. küçük tübün çapı ise 30-40 ıııııı'dir. Tüplerin ince olanı, periskobun su üstüne çıkan kısmıdır, ince tübün ucunda ışınları toplayan, kalın tübün ucunda da ışınları yansıtan prizma bulunur. Bu prizmalar aşağı yukarı 45 derecelik bir görüş alanı sağlarlar. Özel bir aygıt, görüntünün büyüklüğünü değiştirmeye yarar. Periskop, ekseni çevresinde 360 derecelik bir dönüş yapabileceği gibi, gökyüzünü seyretmeye de imkân verir.
Denizaltı gemisi, periskobunu, sadece daldığı zaman kullanır. Ancak, peris-kobun boyu tümüyle 8-9 metreyi geçmeyeceğinden, bu aygıtı kullanacak denizaltının su yüzüne yakın seyretmesi, "periskop derinliğf'ni aşmaması gerekir. Bu derinliğin altında, denizaltı gemisi "kör'dür. Periskop kullanılacağı zaman, küçük lüp, 50 - 100 santimetre kadar suyun yüzüne çıkar. "Periskop derinliği" su seviyesinden en çok 15 m aşağıda sona erer. Denizaltı gemisi bu derinliğin altında seyretmek ya da herhangi bir nedenle periskobunu çıkarmamak zorundaysa, çevresini kollayabil-mek için radarından yararlanır. Periskop, ayrıca, uzay füzelerinin ateşlenmesini yeraltı koruganlarından izlemek için de kullanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder