Denizin altındaki yer katmanları arasında, zengin petrol yataklarına rastlanmaktadır. Bu nedenle deniz dibinden petrol üretimi oldukça yaygın hale gelmiştir.
Bilinen petrol yataklarının çoğu, kıyılara yakın yerlerde ya da kıyı boylarında yer almaktadır. Bu yataklar, önceleri karadan denize doğru açılan yatık kuyular aracılığıyla işletiliyordu. Daha sonra, denize yerleştirilen büyük madenî çatıların üzerindeki plâtformlara, sondaj kuleleri kurulmaya başlandı. Venezuela'daki Maracaibo Gölü'nde, Hazar Denizi'ndeki Baku limanında ve ingiliz Borneo'sunda petrol üretimi, bu usûlle yapılmaktadır. Meksika Körfe-zi'nde, Texas ve Louisiana kıyıları açıklarıyla Basra Körfezi'nde de, pek çok petrol kuyusu açılmıştır. Karadan denize doğru yatık kuyular açmak için, tatlı eğimli kıyılardan ya rarlanıhr. Denizde sondaj kulesi plâtformlarını kurmak için de, derinliği otuz metreyi geçmeyen yerler seçilir. Hem depo, hem atölye, hem de konut işini gören bir şilep, sondaj kulesini ve üretim gereçlerini taşıyan plâtformun yanında demirli durur. Denizden petrol üretimi için, Amerika kıyılarında, Kuzey Denizi'nde ve Fransa'nın Landes açıklarında, yüzer plâtformlardan da yararlanılmaktadır. Ayakları havaya dikilmiş, dev bir tabureyi gözümüzün önüne getirelim. Hareket halindeki bir yüzer sondaj kulesinin şematik görünüşü budur. Yüzer sondaj kulesi, petrol üretim yerine gelince, ağır makinelerin çalıştıracağı ayaklar, yavaş yavaş denizin dibine inerler. Ayaklar dibe iyice yerleşince, taburenin oturacak yerine benzetebileceğimiz sondaj kulesi plâtformu, deniz yüzeyinden birkaç metre yükseğe çıkar. Böylece, birkaç saat içinde, bir dubalı sondaj kulesinin kurulması mümkün olur. Denizin daha derin yerlerinden petrol çıkarabilmek amacıyla uzun süredir çalışmalar yapan Amerika'lılar, sondaj kulesini ve üretim araçlarını açık denizde yerleştirmeye ve bu düzeni, uzaktaki bir şilepten yönetmeye imkân veren bir sistemi gerçekleştirmişlerdir. Söz konusu şilep, jiroskoplann komuta ettiği kuvvetli iticilerle donatılmıştır. Bu jiroskoplar, geminin pozisyonunu üretim işlemine uydurabilmek için otomatik bir şekilde ayarlarlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder