KARALARDA :
Hazar Denizi kıyılarından sağlanan petrolün, deri tulumlar içinde, kervanlarla iletildiği; ya da Amerika'da, petrol varillerinin at sırtında taşındığı çağlar, çok gerilerde kalmıştır. Artık, bu alanda, boru hatlarının ve tulumbaların hâkimiyeti başlamıştır. Akaryakıt gemilerinin, tankerlerinin ve vagonlarının yüklenip boşaltılmaları, bu düzenlerle gerçekleştirilmektedir.
Petrol boru hattı ya da uluslararası adıyla pipe-line (söz konusu terim ingilizce pipe boru ve ,line yol kelimelerinden meydana gelmiş olup "payplayn" okunur) denilen döşemler, günümüzde, karalardaki büyük mesafeler arasında işini sağlayacak şekilde geliştirilmişlerdir. Petrol boru hatları, ham petrolü, ülkenin iç kısımlarındaki petrol yataklarından alarak, arıtılmak üzere rafinerilere ya da tankerlere yüklenmek üzere limanlara iletirler. Rafinerilerde arıtılmış petrol ürünleri (benzin, gazyağı v.b.) tüketime hazır olarak, endüstri merkezlerine gönderilirler. Bazı petrol boru hatları, oldukça uzundur. Fransa'da Paris bölgesini, Havre limanından başlayıp, Oise ve Seine nehirlerini aşan, 250 km. uzunluğunda, çift hatlı bir pipe-line besler. Pipe-line'lardan, doğal gazların taşınmasında da yararlanılır. Yine Fransa'da, Lacq'tan elde edilen doğal gaz, boru hatları aracılığıyla Lyon, Paris ve Nantes şehirlerine dağıtılır. Yer - altı pipe-line'lan döşenirken, toprağın kazılması, akarsuların aşılması, boruların yerleştirilip birleştirilmesi için, dev araçlara gerek vardır. Yerleştirilen boruların üzeri, kauçuk ya da ziftle takviyeli bezlerle sarılarak, paslanıp aşınmaya karşı korunur. Petrol boru hatlarıyla taşınan sıvı ya da gaz ürün, her zaman kolaylıkla akmaz. Arazinin değişik seviyeli kesimlerinde, ürünlerin yollarına devam edebilmeleri için, tulumbalara ve kompresörlere başvurulur.
Boruların temizliği, özel kapılardan sokulan süpürücülerle yapılır. Özellikle ikinci derecedeki pipe-line'Iarda sık sık rastlandığı üzere, borularda bir tıkanma olursa, akıntının içine bir radyoaktif fırça salınır ve bu fırça, bir radyasyon sayacıyla izlenir. Fırçanın bir engele takılıp kaldığı yer, böylece tespit edilir. Bu teknik sayesinde, tıkanmaların doğurduğu sıkıntılar azalmıştır.
DENİZLERDE :
Denizlerde kullanılan petrol boru hatları ya da uluslararası adıyla sea-linelar (sea-line kelimesi de ingilizce sea "deniz" ve line yol kelimelerinden bileşmiş bir terim olup "si-layn" okunur), büyük tonajlı petrol tankerlerinin yanaşamadığı limanlarda, petrol yükleme ve boşaltma işlemlerini kolaylaştırırlar.
Sea-line, ucunda esnek bir ekleme bileziği bulunan çelik bir borudan ibarettir. Çelik boru, bu bilezik aracılığıyla petrol tankerinin tulumbalarına ait boruya bağlanır. Sea-line'ın su içine gömülen kısmı, deniz dibine demirli dubalara tutturulmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder