Sesleri tekrar dinleyebilmek amacıyla bir plâk üzerine geçirmeyi, ilk olarak, tanınmış Fransız şairi ve mucidi Charles Cros düşünmüş ve bu düşüncesini, 1877 Nisan'ında, Bilimler Akademisi*-ne bir mektupla bildirmişti. Söz konusu düşünce, 1887'de, Amerika'lı Emile Berliner tarafından gerçekleştirilmiştir. Berliner, o tarihte, çinko bir kurs üzerine ses kaydetme beratını almıştır. Satışa çıkarılan ilk plâklar ebonitten olup 17 santimetre çapındaydılar. Dakikada 70 devir yapan bu plâkların dinlenilme süresi iki dakikayı geçmiyordu. 19'uncu yüzyılın sonunda, Berliner, plâğı, esasını gomalaka'mn teşkil ettiği bir bileşimden imâl etti. Baskıya çok elverişli olan bu madde, plâk yapımında, 1948'e kadar kullanıldı. Bu tarihten itibaren, vinilit'ten
yapılma, uzun süreli plâklar ortaya çıktı. Plâk sanayiinin gelişmesinde, plâstik sanayiinin büyük etkisi olmuştur. Plâkların üzerindeki ses titreşim izleri, artık eskisi gibi derinlemesine değil de yanlamasına işlenmektedir. Böylelikle izlerin derinliği sabit kalmakta ve çok daha iyi sonuçlar alınmaktadır. Ses titreşimlerinin plâğa işlenmesi dıştan başlar; plâğın dönüş yönü olarak da saat ibrelerinin dönüş yönü kabul edilmiştir.
Plâklar arasında, yapıldıkları malzeme bakımından farklar vardır. Yumuşak plâklar, direkt ses kaydına imkân veren selülozlu bir bileşimle kaplıdır. Sert plâklar ise, gomalaka ya da vinilit üzerine madenî bir kalıp içinde sıcak baskı yapılmasıyla elde edilirler. Plâkların çapları ve dönüş hızları da değişiktir. Pikaplarda, dönüş hızı, plâğın 78, 45 veya 33 devirli oluşuna göre ayarlanır. Plâkların çapları ve dönüş hızlan da farklıdır. Pikaplarda bu dönüş hızı. plâğın 78, 45, 33 devirli oluşuna göre ayarlanır.
Ses titreşim izlerinin genişliği ve santimetredeki sayısı da her plâkta aynı değildir. Standart plâklarda, izlerin genişliği 150 mikrondur ve santimetrede 35 iz yer alın Uzun süreli plâklarda ise izlerin genişliği 60-70 mikrona indirilmiş ve santimetreye 100 iz sığdırılmış-tır. Bu plâklar sayesinde, uzun bir müzik eseri kesintisiz olarak dinlenebil-mektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder