2 Mart 2010 Salı

basınçlı hava

Belirli miktardaki bir havanın hacmi, tazyik altında küçültülürse, basıncı ar­tırılmış olur. Bu basınç gevşetilerek, bir güç kaynağı seklinde, mekanik alan­da kullanılabilir.

Metrolarda, peronlara açılan otomatik kapılar, bu prensibe göre yapılmışlar­dır. Tren istasyona girmeden az önce, basınçlı hava, kapıların vaktinden ön­ce açılmasına karşı koyar. Basınçlı ha­vanın kullanılma alanı pek yaygındır. Endüstrinin çeşitli kollarında yararla­nılan delme makinesi, madenci çekici, maden kazıyıcı; asfalt, çimento, beton kırıcıları; boya, kum, çimento ya da eri­miş maden pülverizatörleri gibi pek çok makine, basınçlı hava ile çalışır. Tahıl ve toz kömür aktarma işlerinde, mazot­lu brülörlerin yakıtla beslenmesinde, yüksek fırınların körüklenmesinde, di­zel motorlarını işletmeye başlatmakta da basınçlı havadan faydalanılır. Maden ocaklarında basınçlı havanın ilk ve en önemli görevi, bir kanalizasyon şebekesi aracılığıyla havalandırmayı sağlamaktır. Maden ocaklarındaki vinç­lerin, pompaların, otomatik taşıyıcıla­rın, kırma makinelerinin ve otomatik çekiçlerin çalışması da yine basınçlı ha­vayla temin edilir. Bu gibi yerlerde elektrik, basınçlı havanın yerini hâlâ almış değildir.

Madenciler, bundan başka havalı tesvi­ye işleminde de basınçlı havayla çalışan tesviye makinesine başvururlar. Hidrolik tesviye kadar geçerli olan bu usûlle, kullanılmış maden ocaklarının süratle doldurulması gerçekleşir ve böylelikle, tehlikeli çöküntüler önlenir. Bu makinenin büyük bir doldurma ka­bı vardır. Doldurulacak toprak, kabın üst kısmından konur. Makinenin çalış­tırdığı oluklu bir çark düzeni, toprağı, 150-200 mm. çapındaki bir boşaltma borusuna gönderir. Boruya üflenen ba­sınçlı hava da, toprağı fırlatır. Söz ko­nusu makine, saatte 30-120 metreküp toprağı, birkaç yüz metre uzağa aktara­bilir. Bir tıkanıklığa yol açmamak için, âletin borusundan geçecek toprak ve benzeri maddelerin boyutları, borunun çapının üçte birini geçmemelidir. Dünyanın bazı büyük şehirlerinde, şe­hir içi mektup ve telgrafları, hava ba­sınçlı bir kanalizasyon şebekesiyle ta­şınmaktadır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder